Hamado Pafadnam

Elke keer als Michel Bationo in beeld is, moet ik even denken aan de Ronde van Burkina Faso en aan Hamado Pafadnam. Bationo is de ardoisier van de Tour. Hij zit achterop een motor en schrijft de tijdsverschillen tussen kopgroep en achtervolgers op een schoolbord. Bationo is van Burkina. Wat hij in de Tour de France doet, doet hij ook in de Tour du Faso. In 2002 volgde ik die koers met fotograaf Rob Cobben. Dat was nogal een belevenis.

Elke ochtend stond Bationo stralend aan de start, in het gele pak dat hij nu ook in de Tour de France draagt. In tien dagen deed de Tour du Faso zo’n beetje alle plaatsen van belang aan in het straatarme Afrikaanse land, en overal was het feest. De helft van de tijd sliepen renners en volgers in tenten. De Europeanen waren de helft van de tijd ziek. Vooral de Belgen reduceerden het begrip nachtbraken tot zijn letterlijke betekenis.

Er werd goed gekoerst ook, daar in Burkina. Van tactiek snapten de Afrikanen nog niet veel, maar hard trappen konden ze wel. De meerijdende amateurs uit Nederland wisten niks te winnen dat jaar. De Burkinezen wel en toen Saïdou Rouamba in zijn eigen hoofdstad Ouagadougou de laatste sprint van de ronde won, ontplofte de stad van enthousiasme en sloeg de politie er even ongenadig hard op los met lange stokken.

Rob Cobben kende het land al. Hij steunt er een waterputtenproject in het dorpje Latou, bij de stad Koudougou. Een van de dorpsoudsten vertelde hem over de problemen in Latou. Honger. Even zo goed moest Cobben de laatste twee levende kippen van het dorp in ontvangst nemen, als cadeau. In een restaurant in Ouagadougou hebben ze die kippen later geslacht en klaargemaakt, met veel knoflook. Ze waren erg lekker en gezond. Zonder groeihormoon.

Hamado Pafadnam was ooit geitenhoeder, maar als wielrenner werd hij de nationale held van Burkina Faso. Hij had in voorgaande jaren in totaal zes etappes gewonnen in de Tour du Faso. De Pafadnam van 2002 had het al gemaakt. Hij was de eerste Burkinese wielrenner ooit die in een buitenlandse ploeg belandde, het Spaanse Café Baqué. In Spanje maakten ze een film over zijn leven; ‘ Venga Pafadnam!’

In de Tour du Faso 2002 wilde het niet lukken met Hamado. Hij won geen enkele rit. Toen hij op de ochtend voor de laatste etappe zowat alle deelnemende ploegen geld bood in ruil voor de zege in Ouagadougou, werd er vooral gelachen. Zelf lacht Pafadnam even wat minder. Hij is tot volgend jaar geschorst. omdat bekend werd waarom hij de Tour du Faso 2002 niet zo kiplekker en gezond reed. Groeihormoon.