In mei 2002 is verschenen, Alleen Vooruit, m’n boek over Hennie Kuiper, de wielerkampioen van het volk

Er gaat heel wat schuil achter zo’n boek.

Vroeger, in de jaren zeventig en begin jaren tachtig was ik een van de honderdduizenden wielervolgers die zich aangesproken voelden door Hennie Kuiper. Zonder kapsones trapte Kuiper af en toe het hele peloton aan gort. Misschien niet altijd op de beste momenten en manier, maar wel altijd met geestdrift en op karakter. Zoals die keer in de tour van 1977.

,,In de relatief vlakke etappe naar Dijon, de dag voor de beslissende tijdrit, laat Kuiper de wielerliefhebbers nog eens een keer ouderwets genieten en brengt hij tegelijkertijd Peter Post tot wanhoop. Na 65 kilometer nemen de benen het over van het verstand en rijdt Kuiper ineens zo’n vijfhonderd meter voor het peloton uit. Hij is er maar weer eens vandoor gegaan met in zijn wiel Bernard Bourreau, knecht van Bernard Thévenet. Journalist Jean Nelissen tekent de volgende dialoog op tussen ploegleider en renner.

Post: ,,Wat ben jij aan het uitvoeren?’’

Kuip: ,,Ach, ik ben Thévenet een beetje nerveus aan het maken. Hij rijdt hier toch voor eigen publiek? Ik wil ook even zien hoe ik ervoor sta, of het gemakkelijk gaat.’’

Post: ,,Stop nou jongen, luister nou naar mij. Dit levert niets op, het is nog veel te ver. Spaar in hemelsnaam je krachten voor de tijdrit van morgen.’’

Krachten sparen? Vooruit dan maar. Terwijl Bourreau zich heeft laten terugzakken om ten faveure van Thévenet mee te werken aan de nerveuze jacht van het peloton, gaat Kuiper twee kilometer verderop dan toch maar rechtop zitten om een slok thee te nemen en eens glunderend achterom te kijken naar de schade die hij heeft aangericht. Het levert niks op, het is alleen maar prachtig.’’

(Bladzijde 129)

Deze Hennie Kuiper werd omwille van het boek veelvuldig m’n gesprekpartner. Bijzonder is dat, en ook moeilijk. Een goede balans vinden tussen onafhankelijkheid en betrokkenheid is steeds een opgave, helemáál als je van doen hebt met een jeugdheld.

Lezer Lex, een creatie van Volkskrant-journalist Bert Wagendorp gaf de meest rake typering van het boek.

,,Goed, eerlijk en een mooi eerbewijs aan Kuiper. Een echte biografie waarmee je voor de dag kunt komen. Degelijk vakwerk. Maar het boek blijft toch net een beetje te veel aan de oppervlakte. Je wilt weten waaróm. Wat heeft Kuiper ertoe gebracht te doen wat hij deed. Het boek scheert er langs, maar treft nooit vol doel. Het geheim wordt niet onthuld. Misschien wilde Kuiper dat ook niet. Man is niet zo’n prater. Wel over de koers, maar niet over zichzelf. Daar zit je dan, als biograaf. In het pak gestoken, zoals dat heet.’’

Wagendorp gaf het boek rapportcijfer acht.

Of Kuiper me in het pak heeft gestoken weet ik niet. Het voelt in ieder geval niet zo. En wie aan een half woord genoeg heeft, komt met het boek toch wel een heel eind. Denk ik.